Kaygı Nedir?

Kaygı, gelecekte olabilecek olumsuz bir duruma dair hissedilen huzursuzluk, korku ve endişe karışımı bir duygudur. Doğal ve evrimsel bir mekanizma olan kaygı, tehlikelere karşı hazırlıklı olmamıza yardımcı olabilir. Ancak, yoğunlaştığında veya süreklilik kazandığında yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. 

Kaygının Diğer Duygulardan Farkı Nedir?

Korku genellikle somut ve mevcut bir tehdide bağlıdır, endişe ise daha spesifik bir duruma odaklanır. Ancak kaygı, genellikle soyut, belirsiz ve gelecekte olabilecek olumsuz senaryolar üzerine yoğunlaşır. 

Endişe veya gerginlik kısa sürelidir ve belirli bir olayla sınırlıdır. Kaygı ise daha uzun süreli ve yaygın bir duygudur, günlük hayatın birçok alanını etkileyebilir. 

Kaygı; çarpıntı, terleme, titreme gibi fiziksel belirtilerin yanı sıra sürekli bir huzursuzluk ve konsantrasyon zorluğu gibi zihinsel etkilerle kendini gösterebilir. 

Gerginlik veya korku geçici iken, kaygı kronikleşebilir ve bireyin iş, sosyal hayat veya kişisel ilişkilerde işlevselliğini olumsuz etkileyebilir. 

Kaygı Bozukluğu Belirtileri 

Aşağıdaki belirtilerin bazılarını üç haftadan uzun süre yaşıyorsanız bizimle iletişime geçin. 

• Son altı ayda, çoğu gün boyunca farklı olaylar hakkında aşırı kaygı duydunuz mu ve bu kaygıyı kontrol etmekte zorluk mu yaşadınız?
• Kaygılarınız fiziksel belirtilerle birlikte mi ortaya çıkıyor (örneğin, kas gerginliği, uyku problemleri, kolay yorulma, nefes darlığı, göğüste ağrı, kalp çarpıntısı)?
• Sevdiğiniz bir kişiden ayrılma düşüncesi bile aşırı kaygı yaratıyor mu?
• Ayrılma durumları sırasında fiziksel belirtiler (örneğin, titreme, baş ağrısı) ya da aşırı duygusal tepkiler gösteriyor musunuz?
• Doktorunuza gitmeden önce, bir sağlık sorunuyla ilgili kaygılarınızı sürekli düşünür mü ve bu düşünceleriniz sizi korkutur mu?
• Vücudunuzda hissettiğiniz herhangi bir ağrı veya rahatsızlık, ciddi bir hastalığın belirtisi olduğunu düşündürüyorsa, sıklıkla bu düşünceye kapılır mısınız?
• Birçok farklı yaşam olayı hakkında sürekli endişe duyuyor ve bu kaygıyı kontrol etmekte zorlanıyor musunuz?
• Belirli bir nesne, durum ya da etkinlik (örneğin, yükseklik, böcekler, uçaklar) hakkında aşırı korku hissediyor ve bu durumlardan kaçınmak mı istiyorsunuz?
• Kaygınız, günlük hayatınızı olumsuz şekilde etkiliyor mu (örneğin, belirli yerlerden veya aktivitelerden kaçınmak)?
• Sosyal ortamlarda, başkalarının sizin hakkında olumsuz bir değerlendirme yapacağına dair aşırı korku taşıyor musunuz?
• Sosyal etkileşimlerden (örneğin topluluk önünde konuşma, grup toplantıları) kaçınma eğiliminde misiniz?
• Kalabalık yerlerde, toplu taşıma araçlarında veya kaçmanın zor olduğu ortamlarda bulunmak sizi rahatsız ediyor mu?
• Bu tür ortamlardan kaçınma davranışı gösteriyor veya buralarda yalnız bulunmaktan korkuyor musunuz?
• Belirli sosyal ortamlarda (örneğin okul, iş yerleri) konuşmakta zorlanıyor musunuz, ancak diğer ortamlarda normal konuşabiliyor musunuz?

Kaygı Bozukluğuna Sahip Kişilerin Düşünceleri 

Aşağıda verilen düşüncelerin bazılarını bir süredir aynısını veya benzerini söylüyorsanız bizimle iletişime geçin. 

• “Kontrolü kaybedersem, felaket olur.”
• “Beni her zaman güvende tutacak kimse yok, her an tehlikede olabilirim.”
• “Yapmam gereken her şeyin en kötü şekilde sonuçlanacağına eminim.”
• “İyi bir şey olacaksa, kötü bir şeyin de olması gerekiyor.”
• “Herkes benim ne düşündüğümü ya da nasıl davrandığımı gözlüyor.”
• “Yaptığım en küçük hata bile insanları benden soğutacak.”
• “Her şey kötüye gidebilir.”
• “Bir sağlık sorunum olduğunu hissediyorum, bu büyük bir hastalığın belirtisi olabilir.”
• “Doktorlar ne derse desin, bu semptomları görmezden gelemem; kesinlikle ciddi bir şeyim var.”
• “Vücudumda küçük bir değişiklik bile kanser veya ölümcül bir hastalığın işareti olabilir.”
• “Konuşmadığımda, insanlar benimle iletişim kurmayı bırakacak.”
• “Kalabalık yerlerde kendimi kaybolmuş gibi hissedebilirim.”

Ücretsiz Kaygı Testi için İletişime Geçin 

Adana psikolog olarak ücretsiz “Kaygı Bozukluğu” testini uyguluyoruz. İster kliniğimize gelerek ister online olarak testi uygulatıp sonuçlarını sizlerle paylaşıyoruz. Testi uygulatmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Unutmayın ruh sağlığı rahatsızlıklarında erken müdahale önemlidir. 

Kaygı Tedavisinde Neler Yapıyoruz? 

Kaygı tedavisinde terapide bireyin kaygıya yol açan düşünce kalıplarını, davranışlarını ve derin inançlarını keşfetmesine ve bu süreçleri sağlıklı bir şekilde yönetmesine odaklanırız. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ile kaygılı düşüncelerin genellikle abartılı, gerçek dışı veya felaketleştirilmiş olduğunu belirler ve bunları daha mantıklı, gerçekçi düşüncelerle değiştirmeye yardımcı oluruz. Örneğin, “Eğer bir hata yaparsam, her şey felakete gider” düşüncesi, danışanın geçmiş deneyimlerine dayalı olarak daha rasyonel ve sağlıklı bir bakış açısıyla sorgulanır. Ayrıca, kaygıyı tetikleyen durumlardan kaçınmanın uzun vadede zararlı olabileceğini fark ederek, danışana yavaş yavaş korktuğu durumlarla yüzleşme becerileri kazandırılır. Şema Terapisiyle kaygıya yol açan daha derin, temel şemaların (örneğin, yetersizlik, terk edilme, kontrolsüzlük) farkına varılmasını sağlarız. Örneğin, aşırı kaygılı bir danışanın “Eğer her şey kontrolümde olmazsa, tehlikede olurum” gibi bir şeması olabilir; bu şemanın kökeni araştırılarak, geçmişteki deneyimlerin duygusal etkisi üzerinde çalışılır ve daha sağlıklı bir düşünsel çerçeve oluşturulur. Her iki terapi yaklaşımı da kaygıyı etkili bir şekilde yönetmek için hem bireyin anlık düşüncelerini hem de geçmişten gelen derin duygusal inançlarını ele alarak kişiye güçlü başa çıkma stratejileri öğrenmesini sağlarız.